Usługi ciągłe - rozliczenie Według ustawy o VAT, obowiązek podatkowy w przypadku usług ciągłych powstaje w momencie dokonania dostawy towaru lub wykonania usługi. Jednak od tej reguły istnieje szereg wyjątków, najczęściej związane są one ze specyfiką wykonywanych przez podatnika czynności.
Okresowe rozliczanie usług Zdarzają się sytuacje, kiedy bardzo trudno jest jednoznacznie wskazać, kiedy doszło do wydania towaru czy wykonania usługi. Większość przedsiębiorców oferujących
usługi ciągłe, w oparciu o umowę dokonują dostawy towarów bądź usług przez określony czas. Co za tym idzie, najczęściej rozliczają się za wybrane okresy, które wyznaczone są w umowie. Według art. 19a ust. 3 i 4 ustawy o VAT:
| 3. Usługę, dla której w związku z jej świadczeniem ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te płatności lub rozliczenia, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi. Usługę świadczoną w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok, dla której w związku z jej świadczeniem w danym roku nie upływają terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego roku podatkowego, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi.4. Przepis ust. 3 stosuje się odpowiednio do dostawy towarów, z wyjątkiem dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 pkt 2. |
Co za tym idzie, jeżeli kontrahenci stale ze sobą współpracują, podatnik może rozliczać podatek VAT w oparciu o tę zasadę. Stosuje się ją niezależnie od tego, czym jest przedmiot transakcji - mogą być to usługi mieszane. Jednak od tej reguły istnieje wyjątek. Reguł określonych w w art. 19a ust. 3 ustawy o VAT nie stosuje się wobec dostawy towarów, w ramach której następuje wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione. Wyłączenie w tym przypadku dotyczy tylko tych umów, w wyniku których zgodnie z przepisami o podatku dochodowym, odpisów amortyzacyjnych dokonuje korzystający oraz umów leasingu w rozumieniu tych przepisów, których przedmiotem są grunty (art. 7 ust. 1 pkt 2).
Usługi ciągłe a obowiązek podatkowy Kiedy powstanie obowiązek podatkowy, jeśli usługi i dostawy towarów wykonywane są w sposób ciągły przez dłużej niż rok, a w danym roku nie upływają terminy rozliczeń bądź płatności? Obowiązek podatkowy powstaje na koniec roku podatkowego. Jest to termin umowny, przyjęty przez ustawodawcę. Dlatego podatnicy wykonujący usługi bądź dostawy towarów w sposób ciągły przez dłużej, niż rok, nie biorą pod uwagę daty wystawienia faktury czy terminu płatności. Znaczenie ma jedynie termin przyjętego okresu rozliczeniowego oraz faktury i rozliczenia odnoszące sie do tego czasu.
Płatności po i przed terminie a rozliczenie usług ciągłych Dośc często w przypadku usług ciągłych zdarza się, że kontrahenci płacą cała kwotę “z góry”. Wywołuje to wątpliwości - jak rozliczyć tę zapłatę, skoro została dokonana jeszcze przed okresem rozliczeniowym, czyli przed wykonaniem usługi bądź dostarczeniem towaru? Ta kwestia jest uregulowana w ustawie o VAT.
| art. 19a ust. 8Jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, wkład budowlany lub mieszkaniowy przed ustanowieniem spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty, z zastrzeżeniem ust. 5 pkt 4. |
Zupełnie inaczej należy potraktować jednak zapłatę po ustalonym terminie płatności. Jak w takiej sytuacji ustalić powstanie obowiązku podatkowego dla usług ciągłych? Podatnik nie może wstrzymywać się z wykazaniem obowiązku podatkowego z tytułu wykonywanej usługi. Dlatego mimo braku zapłaty, musi to zrobić.
Błędne ustalenie momentu powstania obowiązku podatkowego Określenie a także zdeklarowanie obowiązku podatkowego od wykonanych czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT leży po stronie podatnika. Musi on także pamiętać o prowadzeniu ewidencji - w taki sposób, aby na jej podstawie dało się bezproblemowo sporządzić deklarację dla potrzeb podatku VAT. Oznacza to także, że podatnik musi odpowiednio zaewidencjonować wystawioną fakturę - nawet w sytuacji, kiedy zostanie przedwcześnie wystawiona musi być wpisana do ewidencji sprzedaży VAT, z chwilą powstania obowiązku podatkowego.
Uwaga! Przedwczesne ujęcie faktury do rozliczenia spowoduje błędne zadeklarowanie podatku należnego. Może to doprowadzić do zaniżenia zobowiązania podatkowego bądź zawyżenia kwoty nadwyżki podatku naliczonego nad należnym za okres rozliczeniowy, w którym rzeczywiście należało wykazać obowiązek podatkowy. W sytuacji, kiedy podatnik wykaże obowiązek podatkowy z opóźnieniem, musi jak najszybciej skorygować deklarację - inaczej naraża się na obciążenia finansowe, ponieważ za dany okres rozliczeniowy powstanie u niego zaległość podatkowa.
