W dzisiejszych czasach coraz trudniej o terminowe regulowanie należności. Doskonałą formą zachęty może okazać rabat udzielony w formie skonta. To rozwiązanie niesie obopólne korzyści, gdyż wystawca faktury otrzyma zapłatę przed terminem, a kontrahent zapłaci  pomniejszoną należność. Udzielenie skonta wiąże się także z koniecznością prawidłowego rozliczenia podatkowego i wystawieniem faktury korygującej.   Czym jest skonto?   Skonto jest formą obniżki ceny, udzielaną procentowo od wartości sprzedaży. Sprzedawca udziela go kontrahentowi, który zapłacił gotówką przed wyznaczonym terminem za towar lub wykonaną usługę. Skonto jest rozwiązaniem dobrowolnym i ma charakter warunkowy.   Skonto - informacja na fakturze   Przedsiębiorca, udzielając skonta swojemu klientowi, informację o tym fakcie powinien umieścić na fakturze. Wynika to z Ustawy o podatku od towarów i usług, a dokładnie z jej art. 106e ust. 1 pkt 10. Zgodnie z jego treścią faktura powinna zawierać informację o kwotach udzielonych upustów i obniżkach cen, a nie tylko o samym fakcie zastosowania zniżki.  
W odniesieniu do  art. 106e ust. 1 pkt 10 na fakturze powinny pojawić się kwoty wszelkich opustów lub obniżek cen, w tym te udzielone w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty, o ile nie zostały one uwzględnione w cenie jednostkowej netto.
  Warto zaznaczyć, że poza informacją o wartości procentowej udzielonego skonta na fakturze powinna zostać podana dokładna kwota, na jaką opiewa zniżka.  
Przykład 1. Przedsiębiorca dokonał sprzedaży towaru na kwotę 1500 zł brutto (kwota netto: 1219, 51 zł, kwota VAT: 280,49 zł) opodatkowanej stawką VAT 23%. Kontrahentowi przysługuje skonto o wysokości 4 procent od wartości brutto. Poza informacją o należności wynikającej ze sprzedaży przed udzieleniem rabatu i informacji o wartości procentowej skonta, na fakturze powinien znajdować się zapis:
  • termin zapłaty spełniający warunki do udzielenia skonta, np. “Termin zapłaty za fakturę 15 dni od daty wystawienia faktury - skonto 4%”,
  • należność wynikająca z faktury pomniejszona o wartość udzielonego skonta, np. kwota netto 1170,73 zł, kwota VAT 269,27 zł
Nazwa towaru ilość cena netto za sztukę Rabat kwota rabatu cena netto po rabacie wartość podatku VAT cena brutto
x 1 1219,51 0% 0 1219,51 280,49 1500,00
Uwagi: Termin zapłaty za fakturę 15 dni od daty wystawienia faktury - skonto 4% Wartość wynikająca z faktury po obniżce: cenna netto: 1170,73 zł, wartość VAT: 269,27 zł, cena brutto: 1440,00 zł Jeżeli klient spełni warunki do udzielenia skonta, to przedsiębiorca będzie zobowiązany do wystawienia faktury korygującej. Przed korektą
Nazwa towaru ilość cenna netto za sztukę rabat kwota rabatu cenna netto po rabacie wartość podatku VAT cenna brutto
x 1 1219,51 0% 0 1219,51 280,49 1500,00
Po korekcie
Nazwa towaru ilość cena netto za sztukę Rabat kwota rabatu cenna netto po rabacie wartość podatku VAT cenna brutto
x 1 1219,51 4% 48,78 1170,73 269,26 1439,99
Do zapłaty: 1439,99 zł Przyczyna korekty: skonto -4%
  W sytuacji kiedy nie wiemy, czy warunki do udzielenia skonta zostaną spełnione, dobrze jest taką informację podać pod częścią merytoryczną faktury. Po uprawomocnieniu się skonta przedsiębiorca ma obowiązek wystawić fakturę korygującą. Natomiast jeżeli warunki do skonta nie zostaną spełnione, faktura pierwotna nie będzie wymagała zmian.  
Ważne!W sytuacji gdy rabat został udzielony od ceny jednostkowej towaru w trakcie zakupu, to należność na fakturze można od razu pomniejszyć, jednak nie będzie to rodzaj skonta, a zwykłego rabatu.
  Skonto - czy należy wystawiać fakturę korektę?   Za termin uznania skonta należy uznać dzień, kiedy warunki formalne zostały spełnione, czyli dokonano przedterminowej zapłaty za fakturę.   Biorąc pod uwagę treść art. 29a ust. 10 pkt 1 (podstawę opodatkowania obniża się o kwoty udzielonych po dokonaniu sprzedaży upustów i obniżek cen) oraz art. 29a ust. 7 pkt 1-2 ustawy o VAT (podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot stanowiących obniżkę cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty oraz upustów i obniżek cen udzielonych w momencie sprzedaży), należałoby zastanowić się, czy konieczne jest wystawianie faktury korekty w przypadku udzielenia skonta. Tym bardziej, że na fakturze pierwotnej, oprócz należności przed rabatem, powinny być podane wartości pomniejszone o kwotę należnego upustu.   Otóż odpowiedź brzmi: tak - przedsiębiorca powinien wystawić fakturę korygującą, chociażby przez wzgląd na art. 106j ust. 1 pkt 1 tej ustawy, który w swym brzmieniu nakłada taki obowiązek (podatnik wystawia fakturę korygującą w przypadku, kiedy udzielił obniżki cen w formie rabatu, o której mowa w art. 29a ust. 7 pkt 1 oraz udzielił upustów i obniżek cen zgodnie z art. 29a ust. 10 pkt 1).   W sytuacji odwrotnej, czyli faktura nie została opłacona przed terminem, a więc warunki do skonta nie zostały spełnione, wówczas nie ma potrzeby wystawiania korekty, gdyż rabat nie został udzielony i klient musi zapłacić pełną wartość faktury.   Faktury korygującej nie należy również wystawiać w sytuacji, kiedy warunki do skonta zostały spełnione jeszcze przed wystawieniem faktury pierwotnej (fakturę co do zasady wystawia się nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru lub wykonano usługę).   Rozliczenie skonta - podatek VAT   Ustawa o VAT nie wskazuje dokładnie, który moment należy uznać za udzielenie skonta. W tej sytuacji należałoby wziąć pod uwagę wyżej omawiane przepisy oraz warunkowy charakter udzielonej zniżki. Bezpiecznej jest uznać za moment udzielenia skonta dzień, w którym rzeczywiście dokonano przedterminowej zapłaty. Jednak z drugiej strony, rozliczenie skonta powinno mieć miejsce w okresie rozliczeniowym (miesiącu bądź kwartale), w którym miała miejsce pierwotna transakcja.  
Przykład 2. Przedsiębiorca dokonał sprzedaży towaru na kwotę 1500 zł (kwota netto: 1219,51 zł, kwota VAT: 280,49 zł) w czerwcu. Przyznał klientowi skonto w wysokości 4% od wartości brutto w przypadku przedterminowej zapłaty. Klient zapłacił w lipcu, przy czym warunki do skonta zostały spełnione. Podatnik w czerwcu powinien wykazać w ewidencji VAT oraz deklaracji VAT wartość pomniejszoną o skonto: kwota netto: 1170,73 zł, kwota VAT: 269,27 zł.
  Jeżeli podatnik w dniu złożenia deklaracji VAT-7 nie wie, czy ostatecznie formalności do udzielenia skonta zostaną spełnione, powinien złożyć deklarację, w której wykaże pełne kwoty wynikające z faktury. Następnie, w chwili uznania skonta, zobowiązany będzie do sporządzenia stosownej korekty ww. deklaracji.   Skonto - skutki w podatku dochodowym   Na gruncie podatku dochodowego, podobnie jak w podatku VAT, przepisy nie regulują momentu uznania skonta i co za tym idzie, nie wskazują konkretnego momentu jego rozliczenia. Wcześniej zostały omówione dwa przypadki rozliczenia takiego rabatu:
  • faktura pierwotna dokumentuje sprzedaż pomniejszoną już o wartość udzielonego skonta (warunki jego udzielenia zostały spełnione przed wystawieniem faktury),
  • skonto zostało udzielone w terminie późniejszym, niż wystawiono fakturę pierwotną i rozliczone poprzez wystawienie faktury korygującej.
Pierwsza sytuacja nie niesie za sobą konsekwencji podatkowych, gdyż od razu przychód został pomniejszony o udzielony upust. Problem w rozliczeniu stanowi wystawienie faktury korygującej, gdyż nie wiadomo, kiedy dokonać pomniejszenia przychodu - w dacie wystawienia faktury korygującej, czy jednak w okresie rozliczeniowym, w którym miała miejsce pierwotna sprzedaż.   Zgodnie ze stanowiskiem reprezentowanym przez US skutki faktur korygujących należy wykazać zawsze w okresie rozliczeniowym, którego one dotyczą. Zatem w odniesieniu do powyższego przykładu nr 2 podatnik powinien dokonać korekty podstawy w podatku dochodowym w czerwcu, nawet jeżeli takie rozwiązanie niesie za sobą obowiązek ponownego przeliczenia zaliczki na podatek dochodowy.   W podsumowaniu należałoby jeszcze raz zaznaczyć, że przepisy jasno nie określają, w którym momencie należy dokonać rozliczenia z tytułu udzielonego skonta. Jednak warto przypomnieć, że formalnym warunkiem do spełniania skonta jest dokonanie przedterminowej zapłaty. Faktura korygująca sporządzona w wyniku udzielonego skonta powinna zostać zaksięgowana w okresie rozliczeniowym, w którym miała miejsce transakcja pierwotna, mimo że data jej wystawienia jest późniejsza.  

Czy udzielony rabat jest przychodem do opodatkowania? Kliknij i przeczytaj.