Obowiązek podatkowy w obrocie zagranicznym Obowiązek podatkowy w obrocie zagranicznym Obowiązek podatkowy w obrocie zagranicznym dla transakcji dokonywanych z krajami Wspólnoty oraz dla transakcji z krajami trzecimi, czyli niezrzeszonymi w Unii Europejskiej powstaje na szczególnych zasadach. Poniżej wyjaśniamy jak ustalić moment powstania obowiązku podatkowego dla transakcji zagranicznych.

WNT i WDT a obowiązek podatkowy w VAT

Zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy o VAT przy dokonywaniu transakcji wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, jednak nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, którym dokonano dostawy towarów. Jednocześnie należy mieć na względzie, że otrzymanie zaliczki przy transakcji wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów nie powoduje powstania obowiązku podatkowego. Powyższa zasada dotyczy również transakcji wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów. W przypadku tego typu transakcji obowiązek podatkowy powstaje również z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru będącego przedmiotem wewnątrzwspólnotowego nabycia.

Import i eksport towarów poza UE a obowiązek podatkowy

Jak stanowi art. 19a ustawy o VAT obowiązek podatkowy przy eksporcie towarów powstaje zgodnie z ogólną zasadą, czyli w momencie dokonania dostawy towarów bądź otrzymania całości lub części zapłaty. Jeśli zaś chodzi  import towarów to moment powstania obowiązku podatkowego reguluje art. 19a ust. 9 ustawy o VAT. Zgodnie, z którym przy imporcie towarów poza UE obowiązek podatkowy powstaje wraz z momentem powstania długu celnego. Natomiast w odniesieniu do towarów objętych:
  • procedurą celną przetwarzania pod kontrolą celną - obowiązek podatkowy powstaje z chwilą objęcia towarów tą procedurą,
  • procedurą celną: składu celnego, odprawy czasowej z całkowitym zwolnieniem od należności celnych przywozowych, uszlachetniania czynnego w systemie zawieszeń, tranzytu lub przeznaczeniem celnym -  wprowadzenie towarów do wolnego obszaru celnego lub składu wolnocłowego, jeżeli od towarów tych pobierane są opłaty wyrównawcze lub opłaty o podobnym charakterze - obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wymagalności tych opłat.

Import i eksport usług a obowiązek podatkowy

Dokonując eksportu usług, w celu ustalenia w jakim kraju usługę należy opodatkować jest określenie miejsca opodatkowania, czyli kraju opodatkowania. Miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest co do zasady miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej. W związku z czym obowiązek rozliczenia transakcji pod względem VAT leży po stronie usługobiorcy.   Jeśli więc do rozliczenia podatku VAT przy świadczeniu usług na rzecz zagranicznych kontrahentów jest usługobiorca to polski usługodawca wystawia fakturę bez naliczenia podatku VAT. Jeżeli faktura wystawiana jest dla przedsiębiorcy z UE, powinna zawierać dodatkowo NIP UE dostawcy i nabywcy, adnotację odwrotne obciążenie, a w miejscu stawki VAT - “np”- nie podlega. W przypadku importu usług do rozliczenia podatku VAT również zobowiązany jest usługobiorca. Przy imporcie usług obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wykonania usługi. Jeśli jednak przed wykonaniem usługi nabywca wpłaci zaliczkę lub dokona całościowej zapłaty za usługę to obowiązek podatkowy powstaje z chwilą zapłaty.