Pieniądz to nic innego jak swego rodzaju środek wymiany pomiędzy różnymi osobami czy podmiotami, za który można otrzymać towar lub usługę. Mówiąc słowo pieniądz najczęściej przed naszymi oczami pojawia się przede wszystkim banknot czy też moneta. I jest najbardziej potocznie znana forma środka płatniczego. Jednak nie zawsze tak było i współcześnie stopniowo coraz bardziej tradycyjna "gotówka" również odchodzi do lamusa.

Wymiana towarami - pierwotna forma pieniądza

W czasach pierwotnych nie było formalnie ustalonych form środka płatniczego. Forma wymiany zależała od tego, co kto posiadał i czym chciał się wymienić. Wymianie ulegał taki przedmiot, jaki był uznawany za cenny przez drugą stronę biorącą udział w procesie handlowym. Mowa tu o zwierzętach hodowlanych, skórach, soli, mięsie, narzędziach, broni itd. itp. Ze względów oczywistych nie był to najbardziej doskonały środek wymiany. Jak oszacować wartość poszczególnych produktów, czy wydać resztę z otrzymanej sztuki bydła? Dlatego po wymianie towarowej doszło do rozwinięcia się pieniądza w formach kruszcu.

Ewolucja pieniądza do formy kruszcowej

Z wyżej wymienionych względów doszło do rozwoju środka płatniczego w formie rzadkich czy tak zwanych szlachetnych kruszców (np. złoto). Niewątpliwą zaletą kruszców była mała objętość, a tym samym wygoda przenoszenia oraz możliwość nadania mniej więcej stałej wartości wynikającej z ciężaru. Poza tym kruszec stanowił dosyć trwały przedmiot, które nie ulegał zniszczeniu. Na początku rozwoju tej formy płatniczej kruszce występowały w formie nieregularnych bryłek, jednak z biegiem czasu doszło do formowania ich w miarę standardowe sztabki, krążka wielokąta itp. W ten sposób z biegiem czasu powstały monety o wartości wynikającej z materiału, z którego zostały wykonane.

Monety i banknoty

Z monet wykonanych z kruszców niedaleko już było do monet wykonanych z mniej szlachetnych metali, ale w miarę standardowej i ogólnie znanej formie. Najczęściej monety bili władcy umieszczając na nich swoje godła, wizerunki czy pieczęcie. Wraz z rozwojem techniki doszło do powstania pieniądza w formie papierowej, czyli popularnych banknotów. Posiadając dużo kruszca można było powierzyć je bankierowi, który w zamian przekazywał papierowe banknoty stanowiące de facto potwierdzenia posiada określonej wartości złożonego depozytu.

Pierwotnie wartość banknotów zależała od możliwości ich wymiany w każdej chwili na określony kruszec, którym najczęściej było oczywiście złoto. Współcześnie jednak ta forma ustalania wartości pieniądza odeszła do lamusa.

Karty kredytowe i bezgotówkowa forma pieniądza

Obecnie wartość pieniądza ustalana jest na podstawie swego rodzaju umowy społecznej, którą stanowią formalnie spisane prawa materialne.

Ciągle jeszcze posługujemy się banknotami, jednak coraz częściej naszym środkiem płatniczym jest karta kredytowa, a może bardziej to co sobą reprezentuje, czyli pieniądze na koncie. Pieniądz w formie bezgotówkowej stanowi środek płatniczy zapisany w formie elektronicznej, chociaż z reguły fakt ten jest potwierdzony poprzez odpowiedni dokument w formie drukowanej, papierowej. Płatność następuje elektroniczne - jest transferowana z jednego konta na inne.